Er waren zowaar mensen die het ontgaan was dat de webmaster zich een mini-vakantie gegund had. Dit zullen ze dan waarschijnlijk ook niet lezen.
Doorbraak Vijzelstraat
Van 1917 tot 1928 duurden het slopen van één kant van de Vijzelstraat. Ondanks de uitdrukkelijke eis van de Gemeenteraad verliep het project heel anders dan afgesproken. Inplaats van de gezellige maar erg drukke winkelstraat ontstond een boulevard met kolossale bouwsels (Carlton, NHM en Amstelsteyn) waarin de winkels een farce waren en die soms niet eens verhuurd werden. Toen de 'loop eruit was' verpauperde de overkant in hoog tempo. Bovendien eiste de NHM voor het nieuwe hoofdkantoor een bouwhoogte die fors hoger was dan het gestelde maximum.
Ria neemt u - aan de hand van Herman Misset - deze week mee langs hetgeen er verdween, langs de werkzaamheden en de besluitvorming.
U kunt de afbeelding weer klikken voor het origineel in de Beeldbank
Hulp gevraagd, de oplossing
De achtergrond leidde tot de locatie. Een groot plein of brede straat – een gedempte gracht? - met bomen. De zoektocht kon beperkt blijven tot de Jordaan, maar dan kom je er letterlijk en figuurlijk niet. Het is er nèt buiten: Nieuwe Wagenstraat, met op de achtergrond het Haarlemmerplein. Die houten trap is best bijzonder. Later vervangen door een saaie, metalen trap. Een paar jaar later werd het hele pand vervangen of zeer ingrijpend verbouwd.
Hulp kwam van Kees Dalmeijer, Mike Man,
Hulp gevraagd, de nieuwe
Deze onbekende gang in de Jordaan staat op een foto “geschonken door de Gezondheidsraad naar aanleiding van een rapport uit 1913”. Ik kan het rapport niet vinden, maar wel een proefschrift over de geschiedenis van de raad, 1902 – 1985. Hierin geen woord over uitgebrachte rapporten. De raad hield zich voornamelijk bezig met hygiëne, besmettelijke ziekten, drinkwater, leefomstandigheden, e.d., en daarmee indirect met de woonomstandigheden. Verkrotting viel daar uiteraard onder. De Woningwet was in 1901 ingegaan. Mogelijk liet men met deze foto’s 12 jaar later zien dat het opruimen van verkrotte gangen niet zo snel ging en daarmee ook de hygiëne een bron van zorg – letterlijk en figuurlijk – bleef.
Dinsdag 14 april 1925 worden tot wethouder gekozen Floor Wibaut en Eduard Polak. De Miranda wordt gepasseerd. De grootste criticaster op het beleid van De Miranda, Von Frijtag Drabbe wordt ook tot wethouder gekozen. Wibaut en Polak nemen de benoeming op last van het SDAP-bestuur niet aan. Of De Miranda óók of geen van hen. Tegelijk wordt medegedeeld dat een college zonder SDAP-leden niet getolereerd zal worden. De wethoudercrisis is een feit.
Op donderdag 16 april vergadert de Raad nog eens over de wethouderbenoemingen. In plaats van Theo Ketelaar (VDB) wordt alsnog De Miranda gekozen en nu nemen de drie SDAP-wethouders de benoeming aan. Wethoudercrisis opgelost.
Op de foto neemt de 'onderkoning van Amsterdam' met zijn gade de bejubeling in ontvangst.
Op zaterdag 18 april 1925 landen op Schiphol de vliegeniers Van der Hoop, Van Weerden Poelman en Van den Broeke op Schiphol, waarvan ze op 1 oktober 1924 naar Nederlands-Indië waren vertrokken. Ze worden uitbundig gefêteerd, ondanks het smokkelen op de terugweg. Het grootste deel van de terugreis maakten zij met boot en trein en pas in Parijs stapten ze in een vliegtuig om 'in stijl' aan te komen. Ze worden door officieren op de schouders genomen en rondgedragen. De drie echtgenotes moeten lang wachten tot hun helden eindelijk bij de tribune afgeleverd worden en ze elkaar in de armen kunnen vallen. Er is een grote menigte naar Schiphol gekomen om het gebeuren bij te wonen, mogelijk gemaakt door het inlassen van een hoop extra openbaar vervoer.
De tweede foto werd gemaakt in Sengora waar een nieuwe motor ingebouwd moest worden. Van den Broeke klaart die klus eigenhandig. Ook op de foto V.d.Hoop
(re) en Weerden Poelman (li). De derde foto laat het aan boord takelen van de Fokker VII zien.
1. Snelste...
Die waarschuwing dat de overkant, vanwaar de fotograaf deze opname maakte, een andere naam had dan de gracht was een regelrechte hint. De gracht lijkt breed te zijn en daarom een der vier hoofdgrachten. Zoeken naar pleinen en markten aan die grachten dus. Deze keer was het 't Amstelveld met daar tegenover Prinsengracht 776-794 (v.r.n.l.). Het hoge pand is nr. 788.
Eerste melding: 14:09 uur
Goede oplossingen kwamen van Gert Bil, Kees Dalmeijer, Mike Man, Jos Mol, Ria Scharn,
2. Ra-ra
Die krijger in het verhaaltje deed 't 'm. Het zal toch niet de 'Reus' van de gelijknamige werf op het Bickerseiland zijn? Er zijn een paar versies van deze foto van Jacob Olie met de omschreven dienstmaagd, wij kozen deze. Toen heette het hier nog Bickersplein, vandaag Jonkerplein.
Eerste melding: 09:11 uur
Goede oplossingen kwamen van Anneke Huijser, Anthony Kolder, Ria Scharn, Mike Man en onze waardering voor het noeste zoeken van Jos Mol die wist waarover het ging maar die de juiste foto er niet bij vond.
3. Zoektocht
Deze zoekplaat bleek niet zo moeilijk en misschien dat het reclamebord met de straatnaam Kalverstraat u een stuk op weg hielp. Het pand Rokin 138 werd in tekening gebracht voor een reclamekaart van fotografiestudio Wagner & Mottu. In 1889 verwierf Maison de Bonneterie, gesticht door Josef Cohen en Rosa Wittgenstein - een hoekpand in de Kalverstraat (nr.181) op de hoek van de Olieslagerssteeg. In 1893 werd het pand ernaast (nr.179) gekocht en in de steeg nr.6; architect Jacot werd gevraagd die panden samen te voegen (2e tekening). In 1901 volgde Kalverstraat 183, een groot winkelpand dat tot het Rokin doorliep en in de jaren die volgden werden Rokin 138 t/m 148 gekocht. Plannen werden nu gemaakt voor een groot modemagazijn. Het ontwerp moest opnieuw van Jacot & Oldewelt komen, leveranciers van veel bouwwerken voor Joodse ondernemers.
Rosa had de klappen van de zweep geleerd bij Hirsch en Josef kwam uit een succesvolle familie die in Duitsland in textiel handelde.
Bonneterie is Frans voor gebreide kleding.
Volgende week meer over Maison de Bonneterie.
Eerste melding: 09:08 uur
Goede oplossingen kwamen van Kees Huyser, Anneke Huijser, Arjen Lobach, Anthony Kolder, Ria Scharn, Mike Man, Marike Muller, Kees Dalmeijer, Jos Mol, Adrie de Koning, Robert Raat, Peter Waagen,
1. Eerste...
De snelste met het goede antwoord vorige week was Gert Bil, maar net als vorige keer dat hij de snelste was, gaf hij geen antwoord op ons verzoek om een nieuwe opgave te sturen.
Als je dit leest, Gert, regel een ander emailadres dan via Outlook.com. Microsoft is niet van plan mailserver te worden.
Om te beginnen..., u hoeft zich niet te haasten met antwoorden. De nieuwe opgave van volgende week kiezen wij zelf, gezien de vakantieperikelen van deze week.
Deze week komt de nieuwe opgave van nummer twee, Kees Dalmeijer. Hij stuurde een gedateerde foto van een halsgevel die ooit deel uitmaakte van een rij van 5 dezelfde gevels (hint). Aan de ramen van beide panden rechts is dat goed af te lezen. Alle panden hadden een natuurstenen gevel, niet met pilasters maar met een vooruit stekend middenrisaliet. De stoep zal dit middelste pand jaren later nog terugkrijgen.
- Wat is het adres van het middelste pand met halsgevel?
- Wie is de architect/ontwerper?
2. Ra-ra...
"Een rudiment uit vervlogen eeuwen..., een herberg in een drukke winkelstraat. De foto laat een aantal panden zien die gesloopt zullen worden voor een groot winkelmagazijn. Twee panden daarvan staan er vandaag nog en dan rechts ook nog een groot gebouw waar nog net een glimp van te zien is.
De foto is uit de collectie van Willem Dreesmann, die zijn foto's in een speciaal album stak, dat door het Stadsarchief zó gescand is. Dat heeft een hele serie afbeeldingen opgeleverd met onzichtbare hoeken. Die foto wil ik zien!"
3. Zoektocht...
Wij vragen u niet ergens naar op zoek te gaan, maar om een raadsel op te lossen. Krijgt u hoogte van de situatie rond deze bruggen? Bijna buiten beeld blijft de aanleiding voor deze vreemde situatie, maar daar vragen wij juist naar. Nog iets vooraf... de kleine doorvaart rechtsonder is later dichtgemetseld.
- Welke kruising van grachten zien we op deze foto?
- Wat is het adres van het hoekpand midden op de foto? Nummert het wel aan deze gracht? (weer een hint)
- Wat is de oorzaak van deze warrige situatie met bruggen en grachten?
(Wij hebben u er al eens eerder over doorgezaagd.)