Week 13 - 2025, de week van Misset




Het Geldkantoor...

...en wat er allemaal voor sneuvelde

In 1920 kreeg Misset opdracht de gevelwand Nieuwezijds Voorburgwal van Bestelhuis van de Boekhandel tot en met Palais Royal vast te leggen. De rijksoverheid had het hele blok Nieuwezijds-Paleisstraat-Spuistraat-Raadhuisstraat opgekocht en ging dat slopen om een uitbreiding op het Hoofdpostkantoor voor bijzondere diensten te kunnen bouwen. In 1924 ging het eerste pand tegen de vlakte en in 1927 vond de opening plaats van wat in de volksmond het Geldkantoor is gaan heten. Alleen architecten en mensen die de weg kwijt zijn kunnen het gebouw waarderen, de rest verafschuwt het.
Uiteindelijk waren die bijzondere diensten niet meer nodig en werd het gebouw aan allerlei andere zaken verhuurd, zoals een Albert Heijn en een Gall&Gall. In 2015 werd het omgetoverd in een luxe hotel met een extra glazen verdieping erop en een dakterras met een zwembad.







Sarphati, de duizendpoot

De lezers van Het Parool verkozen Samuel Sarphati (1813-1866) tot belangrijkste Amsterdammer aller tijden. Hier nog eens de initiatieven die Sarphati op zijn naam heeft staan:
1842 Oprichter Maatschappij ter bevordering der Pharmacie (bestaat nog)
1846 Oprichter eerste handelsschool te Amsterdam
1848 Oprichter en directeur Mij. t.b.v. Landbouw en Landontginning
1849 Oprichter Mij. tot Nut der Israelieten
1852 Oprichter Polytechnisch museum
1853 Medeoprichter woningbouwvereniging Salerno en Vereniging voor Volksvlijt
1856 Oprichter Mij. voor Meel- en Broodfabrieken (MBF) en Nederlandsche Bouwmaatschappij
1861 Medeoprichter Nationale Hypotheekbank (opgegaan in Westland Utrecht)
1863 Oprichter Nederlandsche Crediet- en Depositobank (opgegaan in Artesiabank)
1864 Bouw projecten Westeinde en Oosteinde
1864 Opening Paleis voor Volksvlijt
1865 Oprichter De Surinaamsche Bank (bestaat nog)
1866 Eerste steenlegging Amstel Hotel
Dit alles wordt breed uitgemeten in onze PDF over Sarphati.

U kunt de afbeelding weer klikken voor het origineel in de Beeldbank

Hulp gevraagd, de oplossing
Blijkbaar was het toch moeilijker dan ik had gedacht. Huisnummer 70 beperkte de zoektocht in de Jordaan aanzienlijk: Goudsbloemstraat 70. Het pand uit 1686 heeft een bijzondere gevelsteen: drie goudsbloemen. Het pand werd al in 1932/33 vervangen, maar gelukkig bleef de gevelsteen bewaard.

Hulp kwam niet

U kunt de afbeelding weer klikken voor het origineel in de Beeldbank

Hulp gevraagd, de nieuwe
Stadsfotograaf Rombouts met zijn handzame camera fotografeerde graag dames. Gelet op de straatfotografie tot op heden is dat nog steeds de trend. Als hij trouwens mannen fotografeerde, waren dat meestal arbeiders of ‘straattypen’. De drie dames zijn chique en/of zondags gekleed. Alle drie met een wespentaille; zo smal dat ik denk dat ze hun taille insnoerden. Een vrouw draagt een kind op de arm. Zij draagt een witte jurkje en een enorme muts. Is dit een doopjurkje en zijn zij op weg naar de kerk?

Weet u waar dit is?
laat u het ons weten



Woensdag 25 maart 1925 valt het besluit buslijn B door te trekken naar Tuindorp Oostzaan, van Mosveld verder door naar de Papaverweg. Dat gaat niet zonder slag of stoot. Dat traject wordt namelijk door een particuliere busmaatschappij bediend en die heeft nu het nakijken. Een poging van raadslid Jan Doornbusch (CPH) om de chauffeurs op die lijn in gemeentedienst te nemen sneuvelt.
Buslijn B, de latere lijn 35, leverde die dramatische foto op van de bus die tijdens de overstroming van het tuindorp in 1960 half onder water kwam te staan. Maar er ging meer mis, getuige de tweede foto.

Webmaster op vakantie

Na meer dan 5 jaar geheelonthouding gaat uw webmaster weer eens op vakantie. Een midweek maar. Dat houd in dat de aflevering voor week 16 niet op zaterdag 12 april zal verschijnen maar pas op maandagochtend 14-04-2025. Inderdaad..., klopt. Het wordt Venetië.

fotoquiz week 12-2025 - oplossingen


1. Snelste...

Marike wandelde die dag op Wittenburg en Oostenburg. Bij het passeren van de Ezelsbrug (#1904) over de Wittenburgervaart kiekte ze de achterkant van de huizen in de Nieuwe Oostenburgerdwarsstraat.
Niet zo moeilijk, bleek, want de eerste goede oplossing kwam vlak na het plaatsen van de nieuwe aflevering binnen.

Eerste melding: 09:00 uur

Goede oplossingen kwamen van Kees Huyser, Anthony Kolder, Kees Leseman, Ria Scharn, Arjen Lobach, Mike Man, Fons Baede, Kees Dalmeijer, Hans van Efferen, Anneke Huijser, Peter Waagen, Robert Raat, Otto Meyer, Willem van Meerland,

2. Ra-ra

Wij bleven hangen in het 25-jarig regeringsjubileum van koning Willem III in 1874. Op het Kadijksplein stond toen deze gedenknaald. De verwijzing naar juist deze naald kwam van de tekst uit het panorama van Bonnecroy waar we vertelden over het bolwerk Rijsenhoofd. Tijdens de Vierde Uitleg werd ter plekke immers het Kadijksplein aangelegd. Velen van u zochten het bolwerk tussen de 26 die rond de Vierde Uitleg kwamen, maar we vertelden er juist bij dat door die uitleg dit bolwerk moest wijken en er een stadsplein voor in de plaats kwam.

Eerste melding: 09:04 uur

Goede oplossingen kwamen van Kees Huyser, Kees Dalmeijer, Robert Raat, Jos Mol, Mike Man,

3. Zoektocht

De waarschuwing betrof de oppervlakkige gelijkenis met de brug #278 over de Rapenburgersluis, even verderop. Maar dit is de Latjesbrug #50 voor de Anne Frankstraat, voorheen de Plantage Doklaan. Deze brug komt uit op de Nieuwe Herengracht. De hints waren het feit dat de brug nummer én naam had en als tweede de straat die van naam veranderde.

Eerste melding: 09:14 uur

Goede oplossingen kwamen van Kees, Huyser, Arjen Lobach, Marike Muller, Anthony Kolder, Mike Man, Ria Scharn, Anneke Huijser, Harry Snijder, Kees Leseman, Hans van Efferen, Jos Mol, Peter Waagen, Robert Raat, Otto Meyer, Han Mannaert,

fotoquiz week 13-2025 - nieuwe opgaven

1. Eerste...

De snelste met het goede antwoord vorige week was Kees Huyser. Hij stuurde een foto in uit 1915 van een rijtje gevels dat afgebroken ging worden om plaats te maken voor de uitbreiding van een groot winkelpand. Wij vonden deze behulpzame informatie nodig opdat u deze opgave kunt oplossen.

  1. Welke straat is dit?

2. Ra-ra...

"Nu ligt er een foto voor me van een hotel dat allang niet meer bestaat. Het moest in 1926 wijken voor de bouw van een bank. Bekend verhaal..., ook de bank zit er niet meer. Op de foto een doorkijkje in een straat met in de verte een monumentaal gebouw. Het wordt eentonig, want dat is er ook allang niet meer.
Ik weet dat ik veel verschillende foto's voorgeschoteld krijg. Laten we afspreken dat ik de naam van het hotel moet kunnen lezen."

3. Zoektocht...

Ha..., eindelijk weer eens een inkoppertje..., denkt u misschien.

  1. Waar is deze puinhoop een restant van? (gebeurtenis)
  2. Welk jaar is deze foto gemaakt?
  3. Waar staat de jongeman?

Deze week een Klokhuis-documentaire. Niet bepaald onze doelgroep maar leuk gedaan. U komt wel onjuistheden tegen, maar alah!