De snelste met het juiste antwoord op de foto van vorige week was Jos Mol. Als nieuwe opgave stuurde hij deze foto. De vragen zijn:

Welk water is dit?

Aan welke burgwal/gracht/kade staan de huizen?

Oplossingen via deze link

Foto: Stadsarchief Amsterdam

Dit koffiehuis stond aan het begin van de Tasmanstraat, waar die met de Houtmankade samenkomt. Het heeft er in meer dan één versie gestaan, getuige de later genomen foto hieronder. In deze tweede versie waren onder het koffiehuis nog drie bedrijfsruimten waar o.a. Wed. S. de Vries & Zn een mastenmakerij had. Die bedrijfs-ruimten waren vanaf de achterkant bereikbaar. Het koffiehuis moest in 1955 verdwijnen voor de bouw van de steiger van het nieuwe Distelwegveer.
De foto beneden is vanaf de oprit van de Westerkeersluisbrug (#346) gemaakt.

Foto's: Stadsarchief Amsterdam

De Volksbond beijverde zich het drankgebruik onder werklui tegen te gaan. In de havens (ook in bijv. Rotterdam) werden losse werklui in café's geronseld. Dan was een consumptie bijna verplicht. Door die sessies naar een koffiehuis te verleggen werd er in elk geval niet 'voor de vorm' gedronken. Door hun ervaring werd de Volksbond ook ingezet bij grote evenementen en gebeurtenissen als de Watersnood van 1953.
De Volksbond bestaat nog steeds en richt zich nu op daklozen.

Goede oplossingen kwamen van Jos Mol, Mike Man, Anna Denekamp, Adrie de Koning, G. van Amstel, Anje Belmon, Maaike de Graaf, Carol de Vries, Arjen Lobach, Jos Mol, Fanta Voogd, Kees Huyser, Ria Scharn, Patrick Nieuwenhuis, Rob Philip, Harry Snijder, Otto Meyer, Hans van Efferen, Robert Raat,

Een heel bijzondere deze week. En voor de goede orde..., gewoon binnen ons werkgebied, de Singelgracht.

Waar staat dit gebouw?

Oplossingen graag via deze link

Foto: Stadsarchief Amsterdam

Een plaatje zegt meer dan duizend woorden, volgens het bekende gezegde. De foto's van Hans werden gemaakt voor het poortje van het Burgerweeshuis in de Kalverstraat 92. Het personeel, poserend in de deur van het pand links ervan, moet dat van banketbakkerij Lensen geweest zijn. Ook al gezien de typische bakkerskleding op de andere foto die Hans stuurde.

Goede oplossingen kwamen van Mike Man, Arjen Lobach, Kees Huyser, Anneke Huijser, Ria Scharn, Anje Belmon, Onno Boers, Jos Mol, Adrie de Koning, Hans van Efferen, Robert Raat, Hans Goedhart,

Laat ons meegenieten en stuur hem naar de redactie. Graag via deze link en alléén via deze link a.u.b.
Blijf sturen, zodat wij de aantrekkelijkste platen kunnen kiezen!

Venijnig zoekplaatje. Op de foto staat de grootste hint, alleen nog even puzzelen waar we hier dan staan en waar we naar kijken. De vragen zijn:

Wat is het huidige adres van beide pandjes?

In welke straat stonden ze voorheen?

Misschien vindt u dit een cryptische vraag. De pandjes zijn niet opgepakt en elders weer neergezet maar gewoon blijven staan. Alleen de naam van de straat wijzigde.

Oplossingen graag via deze link

Foto: Stadsarchief Amsterdam

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd brandstof steeds schaarser en tenslotte niet meer verkrijgbaar. Bussen en taxi's behielpen zich met de meest vreemde installaties om gas te produceren. Er reden zelfs auto's op antraciet. Deze bus van de GVB had achterop een houtgasgenerator.
De bus staat hier overigens voor het hoofdkantoor van de GVB op Stadhouderskade 1.

Foto: Stadsarchief Amsterdam

Deze quizfoto maakte zo 't een en ander los. Han Mannaert vertelt over de geschiedenis van de Kromhout Automobiel Industrie (KAI) die voor de oorlog al dieselmotoren (ruwolie) bouwde en tijdens de oorlog hout- of turfgasgeneratoren. Op de foto staat volgens hem een bus met een chassis van Kromhout en een opbouw van Verheul. Kromhout bouwde diverse typen generatoren, soms aan de bus bevestigd (boven), soms als aanhangwagentje meegesleept (links). Hij laat ook nog diverse foto's meegaan die we u niet willen onthouden.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog was er al snel een gebrek aan brandstof. Om toch te kunnen blijven rijden (en varen) ontwikkelde men hout- en turfgas generatoren. Feitelijk een oud systeem wat ook in de natijd van het stoom werd toegepast. Uiteraard moesten de motoren wel voor gas geschikt gemaakt worden, wat de nodige aanpassingen vereiste. Een complete gasgenerator werd aan het voer- of vaartuig gekoppeld. Soms ook wel uitgevoerd als een aanhanger achter bus of auto. Bij de stadsbussen werden zij later op de achterzijde van de bus gemonteerd. Natuurlijk moest er een flink portie hout of turf meegevoerd worden.

Op de foto links: even tanken...

Goede oplossingen kwamen van Arjen Lobach, Mike Man, Carol de Vries, Maaike de Graaf, Kees Huyser, Jos Mol, Cor van Duinen, Anneke Huijser, Rob Philip, Fanta Voogd, Anje Belmon, Ria Scharn, Dirk Fuite, Fred Dubiez, Onno Boers, Harry Snijder, Han Mannaert, Harald Advokaat, Adrie de Koning, Hans van Efferen, Robert Raat,

Deze week weer eens een recentere foto. De vraag is:

Waar is dit te vinden?

Wie de fotograaf is, hoort u volgende week pas.

Laat het ons weten via deze link

Foto: Stadsarchief Amsterdam

En dan te bedenken dat er hoegenaamd niets is veranderd sinds deze foto gemaakt werd. De fotograaf stond aan de achterkant van een huis aan de Weteringschans en keek uit over de Zieseniskade, de Lijnbaansgracht en de Spiegelgracht.
Zelfs aan de brug is sindsdien niets veranderd.
Ria Scharn vond op een oude stadsplattegrond dat het gebouwtje dat boven het water gebouwd is, door de Stadsreiniging gebruikt werd.

Foto: Stadsarchief Amsterdam

Goede oplossingen kwamen van Arjen Lobach, Mike Man, Anneke Huijser, Anje Belmon, Ria Scharn, Jos Mol, Harry Snijder, Hans van Efferen, Robert Raat,

Personalia
Als opvolger van de vertrokken Arnold d'Ailly werd door de regering gekozen voor PvdA senator Gijs van Hall, die naam gemaakt had als verzetsstrijder en afkomstig was uit een bekende bankiersfamilie. Van Hall was in 1904 geboren in Amsterdam, alwaar hij in 1977 ook overleed. Hij was getrouwd met Emma Nijhoff, die een bekend grafologe was en die ook zeer geschikt was bevonden om een aantal representatieve taken op zich te nemen. Samen hadden zij drie dochters. 
Zijn vader Adriaan was een bankman en was ook voorzitter van de Vereniging voor Effectenhandel. Van Hall had na zijn gymnasium in Leiden zijn studie Nederlands recht afgerond. Tot zijn benoeming tot burgemeester was Gijs van Hall directeur van de bank Labouchère en Co. Zijn burgemeesterschap liep van 1 mei 1957 tot 1 juli 1967.

Algemene kenmerken van Van Hall en belangrijke gebeurtenissen tijdens zijn ambtsperiode
Van Hall was een geheel ander bestuurder dan zijn voorganger d'Ailly. Laatstgenoemde was joviaal en begaf zich graag onder het volk; Van Hall leek veel afstandelijker en werd al gauw gezien als een strenge regent. Maar hij was toch een echte bestuurder met veel inzet voor de 'goede zaak'. Hij was groot pleitbezorger voor de aanleg van de IJtunnel en voor het annexeren van de Bijlmermeer. In 1964 kondigde hij aan dat in de Bijlmermeer een mooie en moderne voorstad zou worden gebouwd, die de woningnood zou uitroeien. Daarvoor moest de gemeente Weesperkarspel wel worden geannexeerd. Op 13 december 1966 sloeg hij er de eerste paal.

Op de foto's boven: beëdiging en installatie burgemeester Van Hall
Links: Bij het gerestaureerde Anne Frankhuis i.a.v. Otto Frank

Op 10 maart 1966 vond in Amsterdam het huwelijk van prinses Beatrix met Claus von Amsberg plaats. De Duitse afkomst van de bruidegom bleek bij sommigen nog zeer gevoelig te liggen. Vooraf werd o.a. door het studentenblad Propria Cures een groot aantal mogelijkheden voor ordeverstorende acties aangedragen, zoals het loslaten van muizen in de Westerkerk. Na de huwelijksplechtigheid werden rookbommen in de Raadhuisstraat tot ontploffing gebracht. Het bleef lang onrustig in de stad.

Op de foto's: Koningin Juliana bij de viering van 159 jaar Rijksmuseum

Onder: Bij herdenking gevallenen bij het monument op de Oosterbegraafplaats

Ook daarna kreeg hij veel te maken met openbare ordeproblemen, zoals de provorellen (escaleerde toen een beklimmer van het 'Lieverdje' werd gearresteerd waarbij hij een pak slaag en een brandende fakkel in het gezicht kreeg) en de rellen bij het Telegraafgebouw op de Nieuwezijds Voorburgwal en de daarop volgende bouwvakkersacties op 14 juni 1966. De Provo's scandeerden "Van Hall, ten val!" Het bouwvakkersoproer was voor Van Hall aanleiding om de regering om politieversterking te vragen en voor de toenmalige regering aanleiding om een onderzoek naar de gebeurtenissen in Amsterdam in te stellen. Het onderzoek door de Commissie Enschedé velde een vernietigend oordeel over het politieoptreden. Dit leidde tot het vertrek van zowel de hoofdcommissaris als de burgemeester. Hij had een moeizame relatie met hoofdcommissaris van politie Van der Molen, die eigenzinnig te werk ging en de harde hand verkoos boven de meer lankmoedige houding van Van Hall.

Wetenswaardigheden
Van Hall was een belangrijke verzetsman. Samen met zijn broer Wally (foto; heette eigenlijk Walraven, maar werd bekend als Wally) was hij oprichter van het Nationaal Steunfonds, een fonds van waaruit het verzet werd gefinancierd. Daarvoor had hij met zijn broer een bankroof van schatkistpapier gepleegd. Zonder dat de directeur van de Nederlandsche Bank, Rost van Tonningen, het merkte wisten zij vals schatkistpapier om te ruilen voor echt. Ook Arnold d'Ailly, toen directeur van de Kas-Associatie en later burgemeester, was hierbij betrokken.
In 2017 is er een documentaire film uitgekomen over de broers Van Hall en hun verzetsdaden. Wally Van Hall heeft de oorlog niet overleefd. Hij werd in begin februari 1945 in Haarlem gefusilleerd. Mocht u denken dat de Van Hallstraat in Oud-West naar een van beiden is vernoemd, dan is dat niet juist. Deze dankt zijn naam aan oud-minister Floris Adriaan van Hall (1791-1866).

Ambtswoning
Van Hall woonde in tegenstelling tot de meeste burgemeesters niet in de ambtswoning maar in een flat in de Beethovenstraat bij het Beatrixpark. Die hadden de heer en mevrouw Van Hall pas betrokken en zij gaven er de voorkeur aan dat hun dochters in de rustige Prinses Irenebuurt opgroeiden in plaats van in de binnenstad. De huisbewaarder ging in de ambtswoning wonen. Wel werden in de ambtswoning ontvangsten gehouden, waar mevrouw Van Hall zeer actief bij betrokken was. Zij bemoeide zich ook nadrukkelijk met de inrichting. Van Hall heeft het beeld vóór het toenmalige gebouw van het Sint Nicolaaslyceum in de vlakbij zijn huis gelegen Prinses Irenestraat onthuld. Hij kwam daar met zijn vrouw lopend naartoe.

Andere bestuurders, vertrek en opvolger
Vanwege zijn openbare orde-beleid moest hij op last van de regering De Jong, via Minister van Binnenlandse Zaken Beernink, gedwongen aftreden. Al voordat het rapport van de Commissie Enschedé openbaar werd, werd Van Hall de gelegenheid geboden de eer aan zichzelf te houden, maar dat weigerde hij. Vervolgens werd hij tot woede van de wethouders zonder nadere argumentatie ontslagen. Maar ook onder een deel van de bevolking was er een afkeer tegen de burgemeester ontstaan. Zo stak de schrijver Harry Mulisch zijn mening niet onder stoelen of banken. Hij vond Van Hall 'een telg van een oeroud regentengeslacht die niet luisterde naar demonstranten, maar er bij het minste of geringst op los sloeg'. Zo ging Van Hall de geschiedenis in als 'de laatste der regenten'.

Een van zijn laatste openbare optredens was in het tv-programma Mies-en-scène van Mies Bouwman. Nadat onder meer Daniël Wayenberg, Ria Valk en ir. Ad van Emmenes bij Mies in de stoel waren verschenen, kwam Van Hall. Hij begon met het voorlezen van een verklaring, waarbij hij liet doorschemeren dat hij met de situatie eigenlijk geen raad meer wist. Die middag waren er ook weer rellen uitgebroken bij de opening van een tentoonstelling over de rellen tijdens het huwelijk van Beatrix en Claus. Ondanks het gedoe rond zijn vertrek kreeg hij bij Koninklijk Besluit eervol ontslag en de gouden penning van de gemeente Amsterdam. 
Na het officiële vertrek van Van Hall werd hij al na één maand opgevolgd door Ivo Samkalden (foto). In die maand nam loco-burgemeester P.J. Koets waar. Deze was vanaf 1962 wethouder namens de PvdA en sinds 1966 loco. Daarvoor was hij van 1951-1961 hoofdredacteur van Het Parool.

Carol de Vries speurde YouTube af naar alles wat met (Oud-) Amsterdam te maken heeft en daar pikken wij af en toe een aflevering uit die u zou kunnen interesseren.

Deze week de geschiedenis van de Haarlemse tram, een drie kwartier durende film. Er worden enkele technische termen niet nader uitgelegd zodat het lezen van onze PDF over de Haarlemse tram misschien verstandig is.

Klik het titelscherm om te starten

at leerde ik veel tijdens mijn werkzaamheden als schoolmeester. Ik was altijd vroeg op school en ging vaak als laatste weg. Het grootste deel van het personeel woonde wat verder weg. Ikzelf moest elke ochtend een half uurtje fietsen van de Plantagebuurt door het heerlijke centrum - toen nog niet overgetourismeerd - naar de Staatsliedenbuurt en vice versa. Ik was een druk baasje. Soms moest ik ineens even de verantwoording over de hele school nemen. Mijn collega’s weten dat niet, maar soms moet iemand een daad stellen of zijn verantwoordelijkheid nemen. Zo werd er een keer thuis bij ons gebeld. De politie aan de telefoon voor je, zei mijn echtgenote. Of ik ze even wilde bevrijden. Ik was dus amper thuis of ik moest al weer die kant op. Tja, kon iemand anders dat niet doen? Nee de agenten konden niemand bereiken en vonden tenslotte ergens in de directeurskamer een lijst van adressen. Mijn adres was het dichtstbijzijnde volgens hen. Wat was het geval? De ramen van de directeurskamer waren door de plaatselijk jeugd van een baksteen voorzien; de agenten gingen door het raam naar binnen om eventuele onverlaten in de kraag te vatten en komend vandalisme een beetje te beperken door de schoolramen van een noodvoorziening te voorzien. In het handenarbeidlokaal vond agent Snuf een plaatje board, een paar spijkers en een klauwhamer en samen met agent Bulletje timmerde hij de plaat tegen de kapotte ruit. Zo dat was gefikst! Dat leer je allemaal op de politieacademie! Maar nu? De mannen van de hermandad wilden opgetogen de school verlaten maar de school was erg degelijk gebouwd en dus waren de dichtgegrendelde deuren aan de voorzijde alsook aan de achterzijde met geen mogelijkheid open te krijgen. Daarenboven lagen er nergens sleutels en konden ze dus ook de deuren niet achter zich op slot doen. Bulletje kwam op het idee om mij te bellen. Er waren gelukkig geen spoedeisende politiezaken op dit moment zodat de agenten even een pafje konden doen in de hal -  dat kon toen nog  - en de komst van meester Gijsbreght afwachten. Het is leuk om bij vervelende zaken bevrijd te worden door een paar stoere agenten, nog leuker is het om twee agenten te bevrijden.

Op een dag was ik weer de eerste in het gebouw. Ik legde mijn spullen klaar, haalde wat koffie in de conciërgeruimte - een ruimte van wel één bij twee meter! -  en ging nog even wat pianospelen in mijn klas. De kinderen stroomden binnen en ik begon met een ochtendgesprek en wat puzzels op het bord. Na een aantal minuten kwamen er een jongetje en een meisje van groep walvis binnen. Of ik wist waar meester Toon was. Nee dat wist ik niet. Ik stuurde ze naar de klas en zei dat ik het aan het hoofd zou vragen. Een van mijn leerlingen die ik naar het hoofd stuurde, kwam mij melden dat het hoofd niet in zijn kamer zat. Hmmm. Ik besloot aan een paar van mijn collega’s te vragen of ze iets wisten van de afwezigheid van meester Toon en de directeur. Zij wisten het ook niet, en, hoppa…daar trad de wet van Murphy in werking, meester Martin, het waarnemend hoofd was er niet en ook juf Marlies was nergens te ontwaren. Ik zette mijn klas en de klassen van Marlies en Toon aan het werk en probeerde de directeur en de waarnemend directeur te bellen. Ook dat mislukte. Er werd niet opgenomen. Het bestuur dan maar. Daar probeerde de telefoniste mij door te verbinden met meneer Sterk. Die ging over dat soort dingen. Maar..., U raadt het al, die moest voor een wortelkanaalbehandeling even naar de kaakchirurg. Ik hing op. Ik liep naar het resterend deel van het personeel en vertelde dat ik de drie klassen even bezighield, pakte mijn jas en verzamelde de klassen van Marlies, Toon en mijzelf in de hal. Ik vertelde ze hoe de vlag erbij erbij hing en ging met ze wandelen door de Staatsliedenbuurt. In nette rijen, drie groepen! Hand in hand! Met een eigen opgelegde discipline. Als beloning mochten ze in groepjes van vijf even de speelgoedwinkel binnen in de van Beuningenstraat. Bij de speeltuin op het van Beuningenplein kocht ik vijfenveertig ijsjes en daarna ging het hele spul schommelen, klimmen en voetballen en zo nog meer. Ik had achteraf de dag van mijn leven en de kinderen en ik maakten er het beste van. Ik zette ze om drie uur alle vijfenenveertig persoonlijk op de bus! Dit is de eerste keer dat ik dit vertel. Misschien…, misschien leest een leerling van juf Marlies, meester Toon of meester Gijsbreght dit. Wat leerde ik veel tijdens mijn werkzaamheden als schoolmeester. Het meeste nog van de kinderen! Waarvan acte!

Waar het Korte of Eerste Loopveld bij de Amstel uitkwam stond sinds mensenheugenis herberg ’t Kalfje. Het stond eerst met een korte zijgevel naar de Amstel gekeerd maar in de eerste helft van de 18de eeuw werd de herberg opnieuw opgebouwd in de vorm zoals door tekeningen en foto’s aan ons is overgeleverd. ’t Kalfje werd zo populair dat het Korte Loopveld werd omgedoopt tot Kalfjeslaan.

Bovenstaande prent maakte L.F. Lévèque en de aquarel links is van Jan Schouten ±1760
bron: Stadsarchief Amsterdam

De naam ’t Kalfje komen we in 1670 voor ’t eerst tegen, maar op een verloren gegaan schilderij zou een gevelsteen het jaar 1610 hebben vermeld. Het heette toen een ‘werfstuk’ gelegen aan de Amsteldijk, eigenaar was Dirk Kalf. Zijn zoon Jan Claesz maakt er een herberg van en adverteerde in 1689 met zijn schenkerij waar ‘wijn bij de cleijne maet’ verkocht werd. Begin 19de eeuw kwam ’t Kalfje in handen van de Amsterdammer Johan Hendrik Horstman. Toen kwam het Amsterdamse tintje aan ’t Kalfje.
Behalve dat de uitspanning zijn eigen transport kreeg (foto linksonder) werd het door de Haven Stoombootdienst in de route naar Ouderkerk als halte opgenomen (foto rechtsonder).

’t Kalfje werd een pleisterplaats voor wandelaars, paardrijders en fietsers. Iets als een speeltuin vond je er niet en toch waren gezinnen met kinderen er vaak te vinden. Nog meer vond je er verliefde stelletjes die een romantische wandeling langs de Amstel maakten en bij ’t Kalfje even kwamen pauzeren. De inrichting was een allegaartje; naast schilderijen van Maris en Israëls stond er een hoop prullaria rond. Naast gipsen engeltjes stond een bronzen Romein en een bruine beer. Klassieke meubelen naast zitjes met vuurrood pluche. Een lokale verslaggever vond dat de bar van de herberg zonder wijzigingen als kerststal in de parochiekerk kon fungeren. ’t Kalfje was niet chique!

't Kalfje, met de Amstel als entourage, werd een trekpleister voor schrijvers: Multatuli mocht er graag zitten om te schrijven en de Tachtigers waren vaak te gast. Chique of niet, 't Kalfje werd door allerlei soort mensen bezocht, ook voorname burgers die de atmosfeer konden waarderen.
De foto links maakte Bernard Eilers rond 1911. Deze foto werd u een tijdje geleden nog als quizfoto gepresenteerd. Een waarlijk Parijs sfeertje!
Toen Amsterdam eind 19de eeuw een dansverbod in openbare gelegenheden uitvaardigde, vierden etablissementen net buiten de stad hoogtij door dansvloeren aan te leggen, ook 't Kalfje.

Medio 19de eeuw vergaderde de raad van Nieuwer-Amstel, behalve in het Amstelveense Rechthuis, ook in herberg ’t Kalfje. Dat ging door tot men in de Bergenvaarderskamer, al in 1824 door Nieuwer-Amstel gekocht, een raadszaal werd ingericht.
In moderner tijden verlegde bijvoorbeeld burgemeester d’Ailly de wekelijkse besprekingen met zijn staf graag naar ’t Kalfje en hij was niet de eerste burgemeester die dat deed.

Op de foto de gevelsteen die 't Kalfje tot de sloop sierde

In 1921 werd dit deel van de Buitenvelderse polder door Amsterdam geannexeerd. De bouwtechnische staat van het gebouw was niet in orde. Het was nog op koeienhuiden gefundeerd. Of het hieraan lag of aan het management, het café verloederde en raakte wat uit de gratie. Tegenover het café werd een nieuw gebouwd: het Kleine Kalfje, dat een deel van de klandizie naar zich toetrok en - zodra buiten gebruik - de aanlegsteiger van de veerboot in een terras aan het water veranderde. In 1941 brak er brand uit die de kap vernielde. Die werd nooit meer opgebouwd (foto). Toen de gemeente Amsterdam plannen maakte de Kalfjeslaan te verbreden was de keuze snel gemaakt. Eén van beide cafe's moest verdwijnen en dat zou het bouwvalligste worden. Van monumenten hadden nog niet veel mensen gehoord, anders zou 't Kalfje nooit gesloopt zijn. Ook de laatste eigenaresse, mevrouw Hamel-van Wilpe, wist zich niet te weren..., op 8 december 1967 werd zij met haar huisdieren uit het pand verjaagd dat kort daarna tegen de vlakte ging. Voordat iemand zich nog zou bedenken! De kranten spraken er schande van maar het resultaat was hetzelfde: exit 't Kalfje.

Op de Street View hieronder links café Het Kleine Kalfje en rechts het stuk grond waar ooit 't Kalfje stond

Maandag 28 april 1919 - Vandaag wordt het eerste woningblok van de Joodse woningbouwvereniging Handwerkers Vriendenkring betrokken. Het staat aan de Spitskopstraat, hoek Retiefstraat. De huizen - er zouden meer blokken volgen - waren bedoeld voor de weggesaneerde bewoners van Uilenburg.
Doordat de bewoners bijna zonder uitzondering Joden waren, werden de huizen van deze bouwvereniging slachtoffer van houtroof tijdens de hongerwinter. In 1949 startte de gemeente Amsterdam de herbouw van de woningblokken.

Foto: Stadsarchief Amsterdam

Hieronder weer een keuzemenu naar oude afleveringen van het jaar 2019. De keuze 2014 t/m 2018 leidt naar de laatste aflevering van het betreffende jaar, met onderaan een eigen menu voor dat jaar.

Aanmelden voor deze digitale uitgave    -    Afmelden voor deze digitale uitgave