Maurits van Oranje Nassau |
tot zijn benoeming tot stadhouder van Utrecht, Holland en Zeeland in 1585 |
De kinderen van Willem van Oranje en zijn tweede vrouw Anna van Saksen waren vruchten van kortstondige verzoeningen. Het huwelijk leidde al tot moeilijkheden voor het gesloten werd. Willem begeerde de 15-jarige Anna niet om haar aantrekkelijke uiterlijk (foeilelijk, bochel) of om haar vriendelijke aard (cholerisch temperament) maar uit politieke berekening en wellicht om haar bezit. Willem was een prachtlievende prins en Anna liet zich graag door de Bourgondische praal verblinden. Toen het dagelijkse leven tijdens de eerste jaren van de Opstand door geldzorgen en grote problemen wat eenvoudiger werd uitte Anna luidkeels haar ongenoegen. Ze maakte vaak ruzie en dat 't liefst in het openbaar; ze dronk te veel en sloeg haar personeel bont en blauw. |
De eerste zoon Maurits stierf enkele jaren oud, de tweede werd op Dillenburg
geboren en was overigens de eerste zoon van Oranje die niet rooms-katholiek
gedoopt werd. Als zuigeling was Maurits bijzonder zwak. Herhaaldelijk werd
voor zijn leven gevreesd en 't leek erop dat ook hij het niet zou halen.
Meestal had hij een wasbleke gelaatskleur, tenzij hoge koorts zijn tengere
lichaam teisterden. Intussen slaagde hij er toch in op de een of andere
manier in leven te blijven maar dat zeker niet dankzij de goede zorgen van
zijn moeder. Maurits
heeft zijn moeder na 1568 (haar slecht aflopende avontuurtje met Jan
Rubens..., inderdaad de vader van) niet meer terug gezien en werd verder
opgevoed op Dillenburg door zijn oom Jan VI (de Oude). |
In
1584 wordt zijn vader vermoord! De
Staten van Holland stonden juist op het punt Willem de soevereiniteit over Holland aan te bieden,
Amsterdam en Gouda lagen zo dwars dat het tot dan toe nog bij een plan gebleven was. Dat een
opvolger van Willem diezelfde eer direct te beurt zou vallen was ondenkbaar. Afbeelding: 1600-Slag bij Nieuwpoort, in het kader van de oorlogspropaganda opgeblazen tot heldendaad van Maurits die zelf blij was dat het zo gelukkig afliep. |
Wat meningen van tijdgenoten van Maurits:
Maurits was volgens vriend en vijand rancuneus, koppig, haatdragend, driftig
en een zwartgallig pessimist. Van de idealistische standpunten van zijn vader heeft Maurits nauwelijks
iets overgenomen. Zijn eigenwaan werd in de loop der jaren gesterkt toen heel anti-katholiek
en anti-Habsburgs Europa hem als de grootste veldheer sinds Julius Ceasar
vierde. |
Pagina herzien: 19-08-2008 - Afbeeldingen van internet |