De snelste met het goede antwoord op de opgave van vorige week was Mike Man. De nieuwe opgave komt dan ook van hem. Hij vond de foto van het Rembrandtplein in feesttooi waarschijnlijk interessant en vond nog zoiets. Zijn vraag is:

Waar is dit?

Oplossingen via deze link

Foto: Stadsarchief Amsterdam

Carol had het ons niet al te moeilijk gemaakt met deze foto van de Leidsegracht, gezien in de richting van de Herengracht. Het hoekhuis Herengracht-Beilingstraat steekt markant boven de bomen aan de overkant uit.
George Breitner maakte deze foto eind 19de eeuw.

Foto: Stadsarchief Amsterdam

Goede oplossingen kwamen van Mike Man, Anneke Huijser, Jan Snijders, Kees Huyser, Harry Snijder, Arjen Lobach, Ria Scharn, Erwin Meijers, Otto Meyer, Onno Boers, Han Mannaert, Anje Belmon, Robert Raat, Adrie de Koning, Jos Mol, Hans van Efferen, Anthony Kolder,

Voor al diegenen die vorige week mopperden dat een foto al eens langs gekomen was, ook deze is al eerder onderwerp geweest. Dat was een andere foto van hetzelfde punt en de respons was bedroevend. Dus nog maar eens gevraagd:

Waar is dit?

Oplossingen graag via deze link

Foto: Stadsarchief Amsterdam

De eerste vraag, waar dit is, leverde meteen problemen op. Dit was toch de Kalverstraat? Of de Nieuwendijk..., of nog een andere? Nog venijniger was de vraag naar zijstraten of -stegen.
Dit is dus de Nieuwendijk en we kijken naar het noorden. Dan helpt ons het nog steeds bestaande hoekpand in de verte met de rondgebouwde erker (zie detail hieronder). Dat was vanouds de parapluwinkel van Schoth, hoek St.Nicolaasstraat.
Ook had u in het licht gekleurde pand rechts de modewinkel van Lampe kunnen herkennen. Zij begon op nummer 227 en voegde pand voor pand alle winkels tot nr.217, de hoek van de Zoutsteeg toe. Daar tegenover begint de Gravenstraat.

Foto: collectie DvdK

Even ter vergelijk, om u te overtuigen. Natuurlijk zijn de meeste winkelpuien in de loop der tijd gewijzigd, maar diverse details zijn op beide foto's terug te vinden. De meest overtuigende is rechtsboven te vinden, de boogramen op de eerste verdieping met de kolom. Van de dakranden is links een loze lijst in opstand te zien. Op de oude foto staat er een kolommetje op dat nu verdwenen is. Rechts is een lijst met een extreem korte hijsbalk zichtbaar.
De pui van nr.180 in de verte (detail hierboven) is geheel bewaard gebleven.

Goede oplossingen kwamen van Ria Scharn en Arjen Lobach.

Laat ons meegenieten en stuur hem naar de redactie. Graag via deze link en alléén via deze link a.u.b.

Dit keer eens wat anders, geen gebouw maar een groep mensen. Twee beroemdheden van het witte doek worden op het CS opgewacht door een Nederlandse revuester. Van andere krantenfoto's weten we dat er meer Nederlandse sterren aanwezig waren ter ontvangst, maar op deze foto staat alleen de organisator.

Wie zijn dit of wie is de organisator?

Ter gelegenheid waarvan waren de gasten in Nederland?

Op deze foto staat een tweede persoon die de gasten ontving.

Oplossingen graag via deze link

Foto boven: Haarlems Dagblad
Foto links: Stadsarchief Amsterdam

Inderdaad onherkenbaar op deze foto, het Weesperplein van 1891. Jacob Olie maakte deze foto vanaf de Stratenmakerswerf die ten noorden van de Nw.Achtergracht lag. Aan de andere kant was de Stadstimmertuin.
In 1911 opende gebouw Concordia (foto) zijn deuren. Het was de diamantbeurs die afkomstig was van Waterlooplein, hoek Nieuwe Amstelstraat, die een tegenhanger was van de reguliere diamantbeurs in gebouw Casino. Deze beurs zou tegenover Concordia op het Weesperplein komen. Die diamantbeurs opende zijn deuren eveneens in 1911, zodat beide beurzen opnieuw tegenover elkaar stonden.

Gebouw Concordia stond naast de Joodse Invalide (lees meer over deze instelling op joodsamsterdam.nl). De beurs werd in 1926 opgeheven, waarna het gebouw alleen nog voor gelegenheden en evenementen werd gebruikt. Omdat de Joodse Invalide wilde uitbreiden heeft men het gebouw gekocht en in 1936 afgebroken. Een jaar later werd de uitbreiding in gebruik genomen. Na WO2 kreeg de uitbreiding een tweede leven als Weesperpleinziekenhuis. Lees ook Wikipedia

Meer over de vroegste geschiedenis van beide diamantbeursen leest u in de PDF over gebouw Casino op het Waterlooplein.
Klik de omslag links om te lezen.

Tot slot hebben we nog geprobeerd van hetzelfde standpunt een Street View te maken van het punt dat Jacob Olie op de korrel nam.
Onherkenbaar..., toch?
Helemaal rechts de "officiële" diamantbeurs en in het midden het Weesperpleinziekenhuis, nu GG&GD met o.a. de SOA-afdeling.

Alle foto's bij dit item: Stadsarchief Amsterdam

Goede oplossingen kwamen van Kees Huyser, Arjen Lobach, Anneke Huijser, Ria Scharn, Han Mannaert, Robert Raat, Anje Belmon, Mike Man, Jos Mol, Hans van Efferen, Anthony Kolder,

Hier weer eens een vaarfoto van Carol de Vries. Voor degenen die deze serie niet eerder onder ogen kregen..., Carol vaart regelmatig met zijn sloep door Amsterdam en schiet wat foto's van objecten en gebouwen waar hij langs vaart. Hij vaart voor óns NOOIT buiten de Singelgracht maar wij weten dat hij zijn camera wel eens naar buiten richt.

Welk gebouw is dit?

Laat het ons weten via deze link

Foto: Carol de Vries

Als in Amsterdam de sneeuw even blijft liggen wordt elke fotograaf gelukkig. Wat een plaatjes maak je dan. De onbekende fotograaf maakte hier voor het ANP een foto vanaf de Herengracht naar het hoekhuis Blauwburgwal 22, hoek Herengracht. De Blauwburgwal is onderdeel van de Tweede Uitleg (1594) en begon zijn leven als Lijnbaansgracht, in het verlengde van de Lijnbaansteeg. Toen in de Derde Uitleg nog een Lijnbaansgracht ontstond kreeg in 1614 deze gracht zijn huidige naam Blauwburgwal, waarschijnlijk genoemd naar een brug die als uitzondering niet rood maar blauw geschilderd was. Het is de kortste gracht van Amsterdam.
Het hoekhuis dateert van 1669 en heeft een verhoogde klokgevel. Het kwam in de plaats van een ouder huis en werd gebouwd in opdracht van bakker Outhuijsen.
Het pand is rijksmonument en kwam in 1976 in bezit van vereniging Hendrick de Keyser en is in 1976-'78 gerestaureerd. Het werd in 1940 ernstig beschadigd door het lossen van bommen door een bommenwerper in nood. De tegenover liggende panden 17-21 werden toen totaal vernield.

Foto: Stadsarchief Amsterdam

Goede oplossingen kwamen van Arjen Lobach, Jan Snijders, Erwin Meijers, Adrie de Koning, Harry Snijder, Onno Boers, Jos Mol, Ria Scharn, Anneke Huijser, Anje Belmon, Robert Raat, Hans van Efferen,

Deze foto bevindt zich in de Beeldbank met een nietszeggende omschrijving "Rederij P. Kooy. Amsterdam vanaf het water. Een rondvaart door havens en grachten". Er zijn veel meer van dit soort foto's met allemaal dezelfde omschrijving. Er zijn al mensen bezig de locaties te achterhalen, maar deze is nog niet gelukt. Jammer ook dat de foto onscherp is, anders zou men het straatnaambord hebben kunnen lezen.
Weet u waar dit is? Wie kent de gevelsteen? Laat het ons dan weten via deze link

Foto: Stadsarchief Amsterdam

Deze foto bevindt zich gewoon in de Beeldbank en toont Palmdwarsstraat 24-26-28 (v.r.n.l.).
De een zocht op de duidelijk herkenbare huisnummers, de ander op de leesbare firmanaam, telefoonnummer en/of branche "Metaalwarenfabriek" en vond het adres in een beroepengids.

Verlossende antwoorden kwamen van Arjen Lobach, Kees Huyser, Ria Scharn, Anneke Huijser, Han Mannaert, Anje Belmon,

Foto: Stadsarchief Amsterdam

Het had heel wat voeten in de aarde voor het Rijk en Amsterdam eruit waren hoe en waar er een centraal spoorstation in de stad kwam. Dat is nog schappelijk uitgedrukt: het was botweg een dictaat vanuit Den Haag, in het Open Havenfront of nergens! Er werden tussen 1872 en 1877 drie eilanden in het IJ geplempt, met op het middelste een groot station. Op beide andere eilanden zou elk een hulpstation gebouwd worden voor enerzijds de lijn Haarlem/Zaandam en anderzijds het Oosterspoor naar ‘t Gooi en Amersfoort. Klik de omslag links om te lezen over de perikelen rond deze beslissing in de PDF over het Open Havenfront.

In 1874 werd de spoorlijn van het Oosterspoor (HIJSM) doorgetrokken tot het oostereiland, met het hulpstation vlak bij de sluis van het Oosterdok. Het was een piepklein stationnetje, een barak eigenlijk. De spoorlijn liep over een verstevigde Oosterdoksdijk en was dus betrekkelijk snel aan te leggen. Er is weinig over dit station te melden, temeer daar het in december 1879 volledig afbrandde en niet meer opgebouwd werd. Een jaar ervoor was namelijk het spoor over het middeneiland doorgetrokken tot een net klaargekomen hulpstation op het westereiland. De treinen van het Oosterspoor reden tussen de bouwactiviteiten door naar hulpstation Westerdok.

Hulpstation Westerdok moest tot de opening van het in aanbouw zijnde Centraal Station de honneurs waarnemen en groeide uit tot een fors station, maar was geheel van hout gebouwd. Het had al wachtruimten voor de drie klassen en voor de deur standplaatsen voor koetsen en later paardentrams. Het station zou tien hele jaren meegaan maar toen opende toch het Centraal Station.

De spoorbaan tot aan dit hulpstation bleek geen sinecure; de breedte van de Eilandsgracht langs de Haarlemmer Houttuinen werd gehalveerd en op het gedempte deel werd een viaduct gebouwd. Alleen dat al vergde vele jaren en pas in 1877 was dit stuk van de baan gereed, gelijk met het hulpstation Westerdok. Het tracé sloot nu aan op de bestaande lijn tot het kopstation Willemspoort.
Toen in 1883 de Westergasfabriek opende was het spoor er omheen verlegd, om halverwege Sloterdijk pas weer het oude tracé langs de trekvaart op te pikken.

Alle afbeeldingen bij dit item: Stadsarchief Amsterdam

Op 15 oktober 1889 werd het Centraal Station feestelijk geopend en kon hulpstation Westerdok afgebroken worden. Al snel na de bouw begonnen een landhoofd en pijler van de Westelijke doorgang naar ’t IJ te verzakken (tekening). In 1905 was de situatie zo ernstig dat besloten werd een nieuw viaduct op een andere plaats te bouwen. De werkzaamheden namen tot 1908 in beslag en het viaduct bleek toen 83 meter naar het westen opgeschoven te zijn. De fundering stond deze keer op afgezonken betonnen caissons.

ederlands eerste vrouwelijke architect wordt ze genoemd: Margaret Kropholler, dochter van Jacobus Kropholler en Margaret Bisset. Alle kinderen kwamen terecht in artistieke beroepen; twee beroepsmusici, een tekenlerares en Margaret en haar oudste broer Co als architect. Margaret bezocht eerst de teken- en ambachtsschool voor meisjes aan de Groenburgwal. Daarna voegde zij in het architectenbureau dat haar broer Co en Jan F. Staal hadden opgericht. Daar leerde ze de praktijk van het architect zijn en bouwkundig tekenen. Daarnaast bezocht zij in Haarlem de School voor Bouwkunde en de Academie voor Bouwkunst in Amsterdam. In 1915 trad zij voor een half jaar in dienst van PW van Amsterdam. Zij begon meer als binnenhuisarchitect maar door ervaring en scholing waagde zij zich ook aan het ontwerpen van huizen en woningblokken. Zij stortte zich op het inrichten van huizen, met de nadruk op practische omstandigheden voor de huisvrouw, ruimte scheppend voor de taken als wassen en strijken maar ook speelhoekjes voor de kinderen.
Zij kreeg een relatie met de getrouwde Staal, wat tot verwijdering tussen Co en Jan leidde maar ook tussen broer en zus Kropholler. In 1918 trok Margaret bij Jan Staal in en kreeg het jaar erop haar eerste en enige kind met hem, een dochter Margaret.
Haar eerste zelfstandige opdrachten waren drie villa's in Meerwijk in Bergen (NH). Met andere architecten waaronder Piet Kramer waren dit allemaal ontwerpen in de stijl van de Amsterdamse School. Zij ontwierp er vier waarvan er drie uitgevoerd werden: Meerlhuis, de Beukenhof en Meezennest.

Haar eerste woningproject in Amsterdam was in de Holendrechtstraat (1921) waarmee ze meteen bewondering van collega's en anderen oogstte. Dit was nog helemaal in de geest van de Amsterdamse School, met vooral die imponerende balkons die uit de gevel zwiepten. Haar tweede woningproject werd in de Orteliusstraat gerealiseerd (1925-'27) en toonde al trekjes van het Functionalisme en de Nieuwe Zakelijkheid waar haar partner Staal mee bezig was. Ook haar inrichtingen werden strakker, met gebruikmaking van primaire kleuren.
Margaret publiceerde regelmatig in vakbladen en hield lezingen over haar stokpaardje: het zo economisch inrichten van huizen om de taak van de huisvrouw te verlichten.
Een interessant project dat zij samen met haar partner mocht uitvoeren was de beurs van Rotterdam. Zij nam delen van het interieur voor haar rekening.
In 1936 zouden beiden alsnog trouwen, maar vier jaar later, een maand voordat de oorlog uitbrask, overleed Jan Staal. Uit eerbied voor haar echtegnoot noemde zij zich verder steeds Margaret Staal-Kropholler. Na de oorlog kampte Margaret met veel ontwerpen die nooit uitgevoerd werden. Zij besteedde haar tijd aan maatschappelijke zaken, zoals voorzitter van de Woningcommissie van de Nederlandse Huishoudraad. Nog één groot project mocht zij uitvoeren: een flatgebouw voor alleenstaanden, het Louise Went huis. Zij had het graag uitsluitend voor vrouwen gebouwd maar dat is haar niet gelukt. Op 15 novemner 1966 overleed Margaret Kropholler.

Bij de foto's:

portret Margaret Kropholler

Twee details
Holendrechtstraat

Meerwijk - Bergen
Meerlhuis,
Beukenhof, Meezennest

Orteliusstraat

Louise Went huis

Zaterdag 27 april 1918 - Opening van de nieuwe Gemeentelijke Arbeidsbeurs aan de Passeerdersgracht 30-32. De bouw geschiedde 1915-'17 in eigen beheer van Publieke Werken. De architect is niet officieel bekend gemaakt maar de naam van Piet Kramer wordt genoemd. Hij was tijdens de betreffende periode in dienst van PW. Op de foto hieronder een lokettenrij vanuit de ruimte voor de beambten. Heeft u ook ooit voor zo'n loket staan bedelen voor een woning? Uw webmaster wel.

Heel recent is het gebouw in gebruik genomen als dependance van het Cartesiuslyceum.

Hieronder weer een keuzemenu naar oude afleveringen van het jaar 2018. De keuze 2014 t/m 2017 leidt naar de laatste aflevering van het betreffende jaar, met onderaan een eigen menu voor dat jaar.

Aanmelden voor deze digitale uitgave    -    Afmelden voor deze digitale uitgave